Hoe lokaal is lokaal bij biologisch?

Vraagstuk

Kleinlangevelsloo – Supermarkt in het bos

Een biologische boerderijwinkel en melkveebedrijf in Raalte. Ze verkopen in hun winkel rauwe melk en vlees van hun eigen koeien. Ook hebben ze een eigen kaasmakerij. In hun winkel proberen ze zoveel mogelijk lokale producten (ze hebben zo’n 30 lokale leveranciers) te verkopen. Ze vinden het jammer dat lokale leveranciers niet kunnen leven van lokale afzet alleen.

Hun vraagstuk: Hoe krijgen we het voor elkaar dat meer klanten lokaal gaan kopen? Hoe zien klanten wat de meerwaarde is van een lokaal product? Voor welke aspecten zijn ze bereid te betalen?

Huis in ’t Veld – De Melkbrouwerij 

Een kleinschalig biologisch melkveebedrijf met 45 koeien in Lettele. Een klein gedeelte van de melk wordt op het bedrijf tot karnemelk en boter verwerkt. Vier jaar geleden hebben Rick en Arjuna het bedrijf overgenomen en ze hebben vooral geïnvesteerd in kleinschaligheid, met de nadruk op aandacht voor omringende natuur, landschap, bodem en dierenwelzijn. Ze willen een bedrijfsvoering met een landschap zoals het vroeger was.

Hun vraagstuk: Hoe kunnen we de consument bewust maken dat ze met hun keuze voor producten invloed hebben op het (lokale) landschap, dus dat wat je eet heeft invloed op het landschap?

Weerribben Zuivel

Sinds 25 jaar een biologisch melkveebedrijf en verwerkingsbedrijf in het plaatsje Nederland. Naast hun eigen melk verwerken zij de melk van alle biologisch-dynamische boeren in Nederland (merk: Zuiver Zuivel). Weerribben Zuivel beheert 150 hectare grond in de Weerribben in samenwerking met terreinbeherende organisaties. In ruil hiervoor mogen ze hun koeien weiden in dit gebied. Ze leveren vooral aan horeca en speciaalzaken.

Hun vraagstuk: Hoe kan ik goede, eerlijke informatie over het lokale Weerribben-product bij de consument brengen? En hoe kom ik erachter wat de consument dan wil weten?

Matchmaking

Na een inspirerend matchmaking event tijden de Dutch Design week afgelopen oktober zijn er drie kunstenaars gekoppeld aan de drie ondernemers.

Supermarkt in het bos gaat werken met Jord den Hollander

Jord den Hollander is zelfstandig filmmaker en architect en werkzaam binnen beide vakgebieden. Hij maakt daarbij regelmatig de overstap naar beeldende kunst. In zijn projecten blijkt een diepgewortelde interesse en kennis van cultuurhistorie, land ten opzichte van water en het veranderende landschap. In zijn werk koppelt hij visie aan inhoud en brengt die inventief, zeer toegankelijk en met humor over het voetlicht. Hij maakte onder andere veel documentaires over architectuur, werkte voor kinderprogramma Het Klokhuis en ontwierp in opdracht van datzelfde programma een educatief centrum in Almere. In 2000 richtte hij het Architectuur Filmfestival Rotterdam (AFFR) op, met films over bekende architecten en gebouwen. Hij denkt, bijvoorbeeld binnen Atelier Overijssel, regelmatig mee over vraagstukken in de agrarische sector.

Lees meer over deze match

De Melkbrouwerij gaat werken met Circus Engelbrecht

In 2014 richtte Martijn Engelbregt Circus Engelbregt op, een ontregelende verbindingsorganisatie, met het doel de sociale duurzaamheid in de wereld te vergroten. Circus Engelbregt initiëert en ontwerpt (kunst)projecten die zich op de grenzen van ogenschijnlijk onverenigbare gebieden afspelen. Circus Engelbregt schroomt niet te schuren en zoekt vaak bewust de confrontatie op omdat ze niet geloven in de vastgeroeste wegen van onze hokjesmaatschappij. Internationaal succes viel hen ten deel met het Tegenscript, een middel om telemarketeers van repliek te dienen en de Illegalenenquête. Het Circus bedacht de Medicijnfabriek, een mobiel laboratorium waar jong en oud eigen medicijnen maakt aan de hand van intuïtieve plantbenadering. Met Gewenste Intimiteiten brengt Engelbregt het verlangen terug in het heikele veld van aanraking en voor volksfilosoof Bas Haring ontwikkelde het Circus een uitdagende variant van economischezaken.nl. Naast deze grote publiek acties is Engelbregt ook op zoek naar het uitnodigen tot (innerlijke) verbinding. De ene keer direct en confronterend (zoals de Eenzaamheidswijzer waarbij mensen worden uitgenodigd hun eenzaamheid te ervaren i.p.v. er van weg te lopen), de andere keer speels en vreugdevol (zoals Skippyballenbak, een bak gevuld met 1.000 skippyballen om volwassenen weer even kind te laten zijn). Circus Engelbregt ontwikkelde een lijvig kunstproject voor de Tweede Kamer, presenteerde werk in diverse vormen in heel Europa en Los Angeles en exposeerde diverse malen in Tokyo.

Lees meer over deze match

Weerribben Zuivel gaat werken met Astrid van Loo

Astrid van Loo (1966) studeerde fotografie aan de Hogeschool voor de Kunsten de AKI in Enschede. Zij werkt sinds 1994 als zelfstandig fotograaf en kunstenaar in Deventer. In haar fotografie zoekt zij naar mensen en de plek die ze innemen, creëren of reserveren voor zichzelf in het alledaagse leven en wordt daarbij gedreven door nieuwsgierigheid en interesse. De foto’s oordelen niet, maar vertellen een verhaal met oog voor detail. Op Facebook doet Astrid van Loo dagelijkse observaties waarin foto en tekst gecombineerd worden. In de afgelopen jaren voerde Astrid van Loo een aantal kunstprojecten met bewoners van verschillende wijken van Deventer en dorpen in de omgeving uit. In deze projecten (zoals Het Rode Dorp Verzamelt) zoekt ze naar het verhaal, laat de bewoners iets van henzelf zien. Ze geeft de buurt daarmee letterlijk een gezicht. De kunstenaar doet in opdracht gebiedsobservaties, om een ‘blik van buiten’ te bieden op een stad, dorp of gebied. Daarnaast maakt ze redactionele portretten in opdracht en is professioneel werkzaam op het gebied van kunsteducatie.

Lees meer over deze match

Presentatie

Tijdens de Dutch Designweek 2019 in oktober hebben de kunstenaars en agrarisch ondernemers laten zien waar ze stonden:
• Jord den Hollander met Supermarkt in het bos;
• Circus Engelbregt met de Melkbrouwerij;
• Astrid van Loo met Klaas de Lange.

>>> De eindresultaten worden verwacht tijdens de Bio-beurs, Ijsselhallen Zwolle,  22-23 januari 2020.

Lees meer over de matches:

• Kleinlangevelsloo – Supermarkt in het bos
• Huis in ’t Veld – De Melkbrouwerij
• Weerribben Zuivel

Samenwerking

In samenwerking met Bionext koppelen we deze vragen aan een kunstenaar omdat kunstenaars een waardevolle bijdrage kunnen leveren aan het ontwikkelen van nieuwe concepten en oplossingen. Door middel van co-creatie tussen kunstenaar en ondernemer ontstaan nieuwe ideeën en concepten. De verwachting is dat deze ideeën niet zozeer een antwoord geven op concrete vragen, maar veel meer visionair zijn en prikkelen tot radicale innovaties. Het project duurt ruim een jaar. Tijdens de Dutch Designweek 2018 vindt een matchmakingsevent plaats waarbij de kunstenaars aan de ondernemers worden gekoppeld. Vervolgens gaan de kunstenaars en de ondernemers samen aan de slag met het vraagstuk. De eerste tussenresultaten worden verwacht tijdens de Bio-beurs, op 23 & 24 januari 2019.

Projectpartners

Het project ‘Hoe lokaal is lokaal eigenlijk bij biologisch’ is een project van Bionext en wordt uitgevoerd in samenwerking met Agri meets Design en Kunstenlab Overijssel. Het project wordt gefinancierd door de provincie Overijssel.