Faba Factory ontdekken
FoodLab Pulses is afgelopen. Maar terwijl dat op projectbasis misschien zo mag zijn, voelt het voor de deelnemers veelal als een startpunt. Deze energie bewijst maar weer hoe vruchtbaar een crossover tussen (agri)food en design kan zijn. Met twee van de vijf koppels praatten we na; we doken in het proces en de samenwerking en stonden stil bij de ambities voor het vervolg. Zo spraken we voor dit artikel de bedenkers van de Faba Factory: Elke Donkers van BOON en ontwerper Katja Gruijters.
Als je de uitdaging stelt om peulvruchten aan de man te brengen in Nederland, is er maar één stel dat als antwoord ‘een factory’ geeft. BOON en Katja Gruijters bundelden hun honger naar impact en hun ervaring om te komen tot een breed concept met veel potentie. De Faba Factory moet een rijke innovatieplek worden waar alle betrokkenen samen werken aan het imago, productontwikkeling en teeltinnovatie.
De potentie voor iets groots was inherent aan hun samenwerking. Katja studeerde 20 jaar geleden af met een project over vleesvervangers en vergaarde daar veel aandacht mee doordat ze een nieuw maatschappelijk gesprek aanzwengelde. De gekke koeienziekte en varkenspest vormden destijds de aanleiding voor het afstudeeronderwerp. Met haar, inmiddels, bak ervaring leerde ze dat ze zich graag inzet voor lange termijn processen omdat daarmee de impact op transitie vaak groter is dan met het ontwerpen van een product. BOON op hun beurt is een enorm innovatief jong bedrijf met lef. Ze maken zich hard voor een beter imago van de peulvrucht terwijl ze een succesvol commercieel bedrijf runnen. De samenwerking tussen de twee ging dan ook zowel op abstract als concreet niveau goed.
Foto: Studio Katja Gruijters
Een grote interesse voor beiden is het betrekken van de hele keten. Het is een actueel vraagstuk voor BOON omdat een directe samenwerking (als zijnde producent) met een teler niet zonder uitdagingen is en daardoor lastig te realiseren. Beschikbare hoeveelheden peulvruchten en andere grondstoffen zijn een beperkende factor. Omdat een ketensamenwerking deel van dit risico kan opvangen, zou dat gunstig zijn voor BOON en andere producenten die graag met Nederlandse peulvruchten werken.
De match tussen BOON en Katja was tijdens de matchmaking al sterk. ‘We waren op zoek naar een frisse blik op ons werk en zagen het FoodLab als een wit canvas,’ vertelt Elke. Michael en Elke hadden direct een goed gevoel bij Katja, vanwege de dynamiek tussen hen, maar ook zeker vanwege Katja’s brede kennis over peulvruchten. ‘Katja had allerlei bonen bij zich, het gesprek ging direct over de diversiteit van bonen en dat inspireerde ons direct.’ Dat witte canvas en de breedte van mogelijkheden waren voor Katja heel fijn: ‘het leuke hieraan is dat je heel vrij aan het werk kunt gaan en daardoor een groter doel kan aangrijpen.’
Faba Factory
In de Faba Factory wordt gewerkt aan de ontwikkeling van concrete producten. Zo ontwikkelde het duo al een tofu van veldboon en een tofu-kit voor diezelfde boon. Ze kozen de veldboon omdat die nu als veevoer gebruikt wordt en daarmee een sterk verhaal biedt wanneer het in de schappen komt te liggen. De boon heeft enorme potentie. Elke legt uit wat ze zo waardeert aan Katja’s werk, ‘Katja kiest voor het bewaren en bewaken van de identiteit van een product, zo ligt de focus altijd op de oorsprong en zichtbaarheid van het startproduct. In de tofu die met de tofu-kit gemaakt wordt, is bijvoorbeeld het patroon van de veldboon zichtbaar’. BOON perfectioneert de tofu nu en Katja werkt aan de doorontwikkeling van de tofu-kit. Naast, en door middel van, productontwikkeling wordt gewerkt aan het imago van peulvruchten. Elke droomt van een breed gedragen landelijke campagne zoals we voor het witte goud kennen. ‘Het zou mooi zijn als alle Nederlanders over 5 jaar de veldboon goed kennen, daarvoor moeten we een goed verhaal vertellen en mensen inspireren.’
Foto: Studio Katja Gruijters
Inherent aan het slagen van het concept van de Faba Factory is het netwerk dat zich er omheen zal vormen. De pandemie heeft dit niet vergemakkelijkt. Zo kon het duo niet zomaar binnenlopen bij connecties en producenten om te praten over de innovatieplaats of hun tofu te laten proeven. Ook kon de DDW (fysiek) niet benut worden voor de eindpresentatie en was het bereik daarmee minder groot. Tóch is de Faba Factory al benaderd door productontwikkelaars, wetenschap, een veldbonenmeel producent, een (bio) veldbonenteler en een keramiek artiest. Veel spelers zien dus al de potentie van het concept en de behoefte om met partijen samen te komen is enorm. Met name het gegeven dat primaire producenten al interesse tonen wordt erg gewaardeerd. Het streven is om met alle partners op een gelijkwaardige manier te werken. BOON is een commerciële partij maar geeft aan dat niet alles wat er uit de Faba Factory komt voor hen financieel interessant hoeft te zijn omdat zij (net als de rest van de partners) gebaat zijn bij een beter imago van de peulvrucht en dat alle innovaties daaraan bijdragen.
Zowel BOON als Katja willen nauw verbonden blijven aan het concept. Al geven ze beiden aan om niet (alleen) de rol van kartrekker op zich te kunnen nemen. Qua tijdsinvestering is dat niet realistisch. Een sterk netwerk en goede ondersteuning zijn daarom extra belangrijk. FoodLab Pulses is afgelopen, maar dit is het startpunt van de Faba Factory. De tofu en tofu-kit zullen fungeren als zichtbaar product. De zichtbaarheid wekt inspirerend en uitnodigend en dient de doorlopende ontwerp- en ontwikkelfase van het concept.
BOON en Katja zijn met diverse partners in gesprek over de realisatie van de innovatieplaats. Neem alvast een kijkje op fabafactory.nl
