Er komt veel op de sector af, een ontwerp aanpak blijft nodig
Agri meets Design is, hoe kan het ook anders, tijdens de Dutch Design Week (DDW) volop aanwezig in de designhoofdstad van Europa. Alweer voor het zevende jaar presenteert het platform er projecten, ideeën en initiatieven die dankzij de matchmaking tussen boeren en ontwerpers tot stand gekomen zijn. Op woensdag 23 oktober was STUDIO Agri meets Design geopend voor stakeholders, deelnemers en geïnteresseerden. Doel van de bijeenkomst: terugblikken op de succesverhalen en vooruitkijken naar de toekomst van cross-sectorale innovaties die ontstaan wanneer je over je eigen grenzen durft te kijken.
DDW-directeur Martijn Paulen stond in zijn welkomstwoord uitgebreid stil bij hoe de vonk tussen Agri meets Design en de DDW zeven jaar geleden oversloeg. Paulen: “Provincie Noord-Brabant en ZLTO hadden de ambitie om het voedselsysteem te vernieuwen. Maar hoe? De kracht van creatie bleek de ontbrekende link om bedrijven en beleidsmakers samen te laten nadenken over oplossingen voor de toekomst.” Paulen gaf ook aan dat het meer dan ooit nodig is om samen stappen te maken. “De actualiteit dwingt ons daartoe”, aldus de DDW-directeur.
Annie de Veer, directeur Strategie, Kennis en Innovatie bij het directoraat-generaal Agro van het ministerie van LNV, sloot aan bij de woorden van Paulen. “Er komt veel op de sector af. Voor die stapeling van uitdagingen is een ontwerp-aanpak nodig want alleen dan ontstaan nieuwe inzichten.”
STUDIO Agri meets Design was gevuld met designers, bestuurders en beleidsmakers, agrariërs en bedrijven uit de sector. Grote afwezige: de vijf inkoopcombinaties die in Nederland bepalen wat de consument in de schappen vindt en de prijzen waarvoor agrariërs kunnen leveren. “We proberen al zeven jaar om met hen aan tafel te komen”, erkende Sietske Klooster die de middag presenteerde en van meet af aan bij Agri meets Design betrokken was.
Als buitenpromovendus is Klooster verbonden aan de ontwerponderzoeksgroep Systemic Change aan de TU Eindhoven en ontwikkelde zij generieke werkprincipes op basis van verschillende praktijkcases waarbij het platform Agri meets Design een belangrijke aanjagende rol speelde. Dat werd geïllustreerd aan de hand van drie mini-documentaires die een doorkijk gaven van het samenwerkingsproces tussen een boer die vastloopt in de ontwikkeling van zijn bedrijf en een designer die met een frisse blik nieuwe deuren kan openen.
Zo werd de Piet van Mientjeshoeve naast melkveebedrijf ook kapsalon, verpachter van moestuinen voor de buurtbewoners én producent van eigen, 100% natuurlijke, lokale en verse zuivel onder de noemer ‘De smaak van hier’. “Ik wilde mijn bedrijf laten groeien, maar niet nóg meer melkvee gaan houden”, legt boer Denissen uit. “Met de hulp van een designer wist ik meer waarde, meer assets, aan mijn bedrijf toe te voegen.”
Deze systeemverandering is precies wat Agri meets Design in gang hoopt te zetten, legt Klooster uit. Maar daarvoor moeten boeren wel uit hun comfortzone durven stappen. En dat is niet altijd makkelijk, want een boer is van nature geen prater. “We zijn gewoon niet zo goed in het vertellen van ons verhaal”, legt een van de aanwezige agrariërs uit. “Terwijl we tegelijkertijd juist veel behoefte hebben aan waardering van consumenten en het bedrijfsleven. Boeren zijn ook mensen, ze kicken op een compliment!”
Doel van de netwerkbijeenkomst was onder meer het vastleggen en verder brengen van werkprincipes voor toekomstige Agri meets Design-projecten. Klooster ontwikkelde daarvoor een model waarin ze bestaande ketens lostrekt en opnieuw organiseert. Daarbij is Agri meets Design vooral een aanjager, een troef die kan worden ingezet wanneer professionele expertise vanuit de designhoek gewenst is. Het platform wordt in elk geval voortgezet, bevestigde kwartiermaker en programmanager Vera Minten trots. Mooi, want Agri meets Design heeft nog uitdagingen genoeg.
