Matthijs Bosman richt zich met zijn project Superland op het distributiesysteem dat verduurzaming in de weg staat. Superland is de grootste niet-bestaande supermarkt van Nederland en heeft de ambitie dat te blijven. “Een groot deel van de prijsbepaling van ons voedsel wordt bepaald door slechts vijf distributiekantoren. Wat als we die machtige schakels weg zouden halen en van het land direct naar de klant zouden gaan?”, oppert hij. Toch slagen veel van dit soort initiatieven niet. “De huidige keten werkt ontzettend goed’’, beaamt Bosman. “Toch hoop ik hiermee mensen te inspireren nieuwe verdienmodellen te bedenken, zodat boeren met minder vee meer kunnen verdienen. Dat komt zowel de boer, als de consument als de dieren ten goede.’’
Lobke Meekes trekt het thema in de persoonlijke sfeer. Meekes, bewoner van het buitengebied, wordt zelf boer, ‘ProefBoer’. Ze gaat samen met consumenten keuzes maken om voedsel te produceren. Ze gaat vee houden, groente en fruit verbouwen. Eens in de 6 weken komt een groep betrokken consumenten samen. Ze bespreken samen met Meekes de dilemma’s, keuzes en wensen rondom de productie. Dit proces wordt vastgelegd in beeld, geluid en tekst. Zo maakt ze inzichtelijk tegen welke problemen boeren aanlopen als ze natuurlijk willen produceren. Ze wil hiermee de kloof tussen consument en boer kleiner maken en zowel boer als consument inspireren om bewust te produceren en consumeren.
Waar Bosman een complete hervorming van het huidige systeem wil forceren en Meekes zichzelf onderdompelt in het boerenleven, wil Martina Florians boerenfamilies de middelen geven om zelf verandering in gang te zetten. Dat doet ze met de Generatie-Agenda. “Hierop schrijven boeren wat de kracht was van de generaties voor hen en wat ze hopen dat de generaties na hen gaan doen. Ik zag dat veel boeren in het ‘nu’ leven en niet ver vooruit kijken. Door deze agenda gaan families en generaties in gesprek. Ze leren hun verhaal kennen, zien wellicht patronen en denken na over wat ze belangrijk vinden. Zo creëren ze, door te praten en na te denken, handvatten om toekomstplannen te maken’’, aldus Florians.
De kunstenaars kunnen mensen inspireren om de principes van natuurlijke veehouderij te omarmen, maar brengen tegelijkertijd de complexiteit van dit proces in beeld. Verantwoorde voedselproductie vraagt persoonlijke, bedrijfskundige, beleidsmatige of zelfs maatschappelijke veranderingen. Het kan nog even duren voordat natuurlijk vee houden de norm is, maar Meekes, Bosman en Florians hebben waardevolle middelen gegeven om dit mogelijk te maken.
Natural Farm Lab kaart een belangrijk maatschappelijk thema aan: verduurzaming van onze voedselproductie. We leven in een tijd waarin we als consument dagelijks profiteren van prijzenoorlogen in supermarkten, maar als maatschappij steeds meer waarde hechten aan milieubescherming, dierenwelzijn en authenticiteit.
Platform Natuurlijke Veehouderij en de provincie Overijssel willen dat het steeds gangbaarder wordt om geen gebruik te maken van antibiotica, te zorgen voor tevreden dieren, genoeg biodiversiteit en een eerlijke prijs voor de boer. Zij willen veehouders, dierenartsen, consumenten en beleidsmakers inspireren om natuurlijk vee houden te omarmen. Daarom zijn zij het project Natural Farm Lab gestart in samenwerking met Agri meets Design (ZLTO, provincie Noord-Brabant en het Ministerie van Economische Zaken) en Kunstenlab.
Wil je meer over de projecten weten? Lees het verhaal van Matthijs, Lobke, en Martina hier.
